Makale Arama
Sayı
Anahtar Kelime, Yazar(lar)
Künye
Genel Yayın Yönetmeni
Akif Argun AKDOĞAN
Sorumlu Yazı İşleri Müdürü
Zühal SİRKECİOĞLU DÖNMEZ
Yayın Kurulu
Akif Argun AKDOĞAN
Süheyla Suzan GÖKALP ALICA
Tekin AVANER
Can Umut ÇİNER
Evren HASPOLAT
Koray KARASU
Özgün MİLLİOĞULLARI KAYA
Cenk REYHAN
Deniz YILDIRIM
Ozan ZENGİN
Danışma Kurulu
Prof. Dr. Örsan AKBULUT
Dr. Öğr. Üyesi Hüsniye AKILLI
Prof. Dr. Yüksel AKKAYA
Prof. Dr. Birgül AYMAN GÜLER
Prof. Dr. Tayfun ÇINAR
Prof. Dr. Oya ÇİTÇİ
Prof. Dr. Ahmet Alpay DİKMEN
Prof. Dr. Mehmet ECEVİT
Doç. Dr. Cengiz EKİZ
Muzaffer İlhan ERDOST
Prof. Dr. Özer ERGENÇ
Prof. Dr. Güngör EVREN
Prof. Dr. Atilla GÖKTÜRK
Prof. Dr. Can HAMAMCI
Prof. Dr. Gülser Ö. KAYIR
Prof. Dr. Ruşen KELEŞ
Prof. Dr. Nuray E. KESKİN
Prof. Dr. Bilsay KURUÇ
Prof. Dr. Ayşegül MENGİ
Prof. Dr. İzzettin ÖNDER
Prof. Dr. Tayfun ÖZKAYA
Prof. Dr. Metin ÖZUĞURLU
Doç. Dr. Sonay B. ÖZUĞURLU
Prof. Dr. Tülay ÖZÜERMAN
Prof. Dr. Hakan REYHAN
Prof. Dr. Seriye SEZEN
Prof. Dr. Cem SOMEL
Prof. Dr. Mümtaz SOYSAL
Prof. Dr. Erkan TURAL
Prof. Dr. Menaf TURAN
Prof. Dr. Oktar TÜREL
Doç. Dr. Birkân UYSAL
Doç. Dr. Aslı YILMAZ UÇAR
Yazışma Adresi
YAYED Ziya Gökalp Cad. No. 30
Kat. 5 D. 17 06420
Kızılay / ANKARA
Tel: 0 312 430 35 60
Faks: 0 312 430 62 90
E-posta: msy@yayed.org
Altı Aylık Kuramsal Dergi
Ulusal Hakemli Dergi
Yayın Türü: Yerel Süreli Yayın
Sertifika No: 0307-06-008465
ISSN:1306-8202
MSY, IBSS, EBSCO, ULAKBİM
TR Dizin Sosyal ve Beşeri Bilimler ve
ASOS Indeks’te yer almaktadır.

2019 (Sayı: 32)
1
:
AYDINLANMA VE İLK BİRİKİM ÇELİŞKİSİNDE HALK VE HALKÇI EKONOMİ POLİTİK
Ceyhun GÜRKAN
Halkçılık, ulusal ve ideolojik farklılıkların geniş çeşitliliği içinde aynı zamanda ekonomi politiğin bağlamında gelişmiş düşünsel ve siyasal bir harekettir. Halkçı düşüncenin ve hareketin ekonomi politik içeriğini yakalayan temel kavramlardan biri Marx’ın ilk birikimidir. Halk üzerine siyaset ve ekonomi politik 18. yüzyılın ikinci yarısında klasik liberalizm ve Aydınlanma düşüncesi içinde eleştirel bir düzlemde yükselişe geçmiştir. Aydınlanma ve ilk birikim arasındaki karşıtlıktan hareket eden bu yazı halkçı düşüncenin eleştirel ekonomik politik boyutunun izini Kant’tan Rousseau’ya ve Marx’a uzanan Aydınlanmacı gelenek içinde sürmektedir. Bireyleri siyasal ve toplumsal olarak içeriksiz bir kitle halinde piyasa yolunda yöneten neoliberal popülizmin karşısında, bu çalışma Aydınlanmanın halkçı düşüncesiyle yüzleşip ve eksikliklerini aşabilecek yeni bir eleştirel yaklaşımın ekonomi politik rotasını çıkarmayı denemektedir.
2
:
GÜVENCESİZLER ÇAĞINDA HALKÇILIĞI TARTIŞMAK: GÜNÜMÜZDE RADİKAL HALKÇILIĞIN İMKANLARI
Mustafa Berkay AYDIN
Siyasal alandaki kavramları toplumsal gerçeklik ve sosyolojik temeller açısından ele almak gerekmektedir. Popülizm/halkçılık kavramı da, zamana, mekana ve yeni dönem dinamiklerine göre farklı anlam ve içeriklerle karşılanmaktadır. Güvencesizliğin her açıdan günümüz kapitalizminin ana özelliklerinden biri haline geldiği konjonktürde, tüm dünyada ‘müesses nizam’ kendi meşruiyetini sürdürmekte zorlanmaktadır. 20. yüzyılın stabil kurum ve kavramlarının sarsıldığı, altının boşaldığı yeni dünyada, popülizme yüklenen anlamların farklılaşması yaşadığımız çağın, bir önceki dönemin kurum ve ilişkilerinin temelini oluşturan ve nüvelerini barındıran 19. yüzyıl ile benzerlikler taşıdığına dair bir işaret olarak da okunabilir. Günümüzde, gelişmiş ve azgelişmiş dünya için farklılıklar net olarak sürmekle beraber, toplumsal problemler ve toplumsal adalet açısından 21. yüzyıl başı itibariyle Dünya daha fazla ‘aynı gemidedir’. Dolayısıyla popülizmin içeriği, bu duruma göre de şekillenecektir.
3
:
KEMALİST HALKÇILIĞIN ANALİZİ: YENİ BİR YORUM DENEMESİ
İhsan Ömer ATAGENÇ
Halkçılık, Kemalizmin kuruluş sürecinde merkezi bir role sahiptir. İttihat ve Terakki döneminden miras kalan bu düşünce, savaş koşullarında Anadolu halkının bir araya gelmesi, eşitlikçi ve ortak bir zeminde bir devlet inşa edebilmesi açısından önemli bir işlev görmüştür. Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş sürecinin ardından devletin resmi ideolojisinin temelini oluşturan “altı ok”tan biri olan Halkçılık yalnızca bir düşünsel miras değil aynı zamanda devletin kurucu ideolojisi olan Kemalizmin temel ilkelerinden biri haline gelmiş ve 1938 yılında Anayasa’ya dahil edilmiştir. Halkçılık kavramının kurucu ideolojinin niteliği açısından önemine dair yapılan tartışmalar, Kemalizmin iktidar dönemindeki Halkçılık pratiğine yönelik güncel tartışmalara doğru evrilmiştir. Halkçılık pratiğinin tartışılması yalnızca Kemalizme mesafeli yahut karşısında duran bir düşünsel ortamda değil bizzat Kemalizme içkin yorumlarda da ortaya çıkmaktadır. Bu çalışmada Kemalizmin Halkçılık ilkesinin idealleri ve ortaya çıkan pratik arasındaki soruna dair Kemalizme içkin yapılan eleştirilere yer verilecek ve Kemalizmin halkçılık düşüncesine dair sahip olduğu idealler doğrultusunda güncel bir yorum yapılmaya çalışılacaktır.
4
:
ELİT TEORİ ÇERÇEVESİNDE TÜRKİYE’DE KADIN MİLLETVEKİLLERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME
Senem ERTAN ve Hümeyra Rojda AYKAÇ
Toplumsal cinsiyet rolleri ve değer yargıları, toplumun her alanında etkili olduğu gibi kadınların siyasal alana girişinde de önemli rol oynamaktadır. Kadınlara seçme ve seçilme hakkı verilmesinden itibaren Türkiye’de kadın milletvekili oranları yeterli seviyelere ulaşamamıştır. Bu durum, hangi sosyal, ekonomik ve demografik kesimlerden gelen kadınların siyasette karar verici konumlara gelebildiği sorusunu gündeme getirmektedir. Bu araştırma; Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde 2002-2017 yılları arasındaki beş yasama döneminde (22.-26. yasama dönemleri) milletvekilliği yapmış olan 194 kadın milletvekilinin siyaset patikalarını inceleyerek, sosyolojik, ekonomik ve demografik profillerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda, Elit Teori çerçevesindeki tartışmalar incelenerek, hangi kadınların siyaset arenasında erkeklerin yanında kanun yapıcı pozisyonlara gelebildiği analiz edilmektedir. Araştırmada Türkiye Büyük Millet Meclisi Kütüphanesi Veri Tabanı, milletvekillerinin kişisel web siteleri, biyografi kitapları ve Türkiye Büyük Millet Meclisi yıllıkları gibi ikincil kaynaklardan faydalanılmıştır.
5
:
TÜRK ASKERİ YÖNETİMİNDEKİ KIRILMALARDA VE DÖNÜŞÜMLERDE YABANCI ETKİSİ: OSMANLI’DAN 2000’LERE
Turgut ATASOY
Yabancılar, Türk askeri yönetiminin dönüşüm sürecinde tarihsel bir olgu olarak her zaman yer almıştır. 1700’lerden 2000’lere uzanan süreçte, oluş şekli genellikle Türk kamu yönetimiyle benzer olan askeri yönetimine ait dönüşümlerin çoğunlukla gelişmiş Batılı devletler tarafından görevlendirilen yabancı uzmanların inisiyatifleriyle ya da dışarıdan yapılan askeri politika transferleri ile gerçekleştirildiği görülmektedir. Çalışma, 300 yılı aşkın bir süreyi kapsayan dönemde Türk askeri yönetiminde yaşanan kırılmalarda ve dönüşümlerde yabancı etkisinin önemli bir olgu olarak ortaya çıktığının belirlenmesini amaçlamaktadır. Avrupa etkisinin ve ABD etkisinin görüldüğü iki ana bölümden (1700-1945 ve 1946-2016 dönemleri) oluşan çalışmada alan araştırması/taraması yöntemi kullanılmıştır.
6
:
KENTSEL SİYASET LİTERATÜRÜNÜN TÜRKİYE YAZIMINDAKİ SERÜVENİ: POLİTİK EKONOMİ VE KURUMSALCI YAKLAŞIMLARIN ELEŞTİREL BİR DEĞERLENDİRMESİ
Osman SAVAŞKAN ve Çiğdem AKSU ÇAM
Bu makale, Türkiye’de 2000 sonrası artan kentsel siyaset çalışmalarını gelişmiş ve geç sanayileşmiş ülkelerle ilgili uluslararası literatürü göz önünde bulundurarak, iki ana yaklaşım temelinde analiz etmektedir. Türkiye’deki politik ekonomi temelli yaklaşımlar, neoliberalizm, kentsel kriz, devletlerin yeniden ölçeklendirilmesi gibi teorik bağlamlardan yola çıkarak özellikle büyükşehirlerdeki kentsel dönüşüm, özelleştirme, soylulaştırma, kamu-özel sektör işbirlikleri gibi konulara odaklanmıştır. Türkiye’nin tarihsel özgün koşullarının ve kentsel siyaseti şekillendiren aktörler arasındaki güç ilişkilerinin öneminin altını çizen bu çalışmalarda genel vurgu kapitalizmin neoliberal aşamasındaki genel eğilimlerine yapılmıştır. Merkezi ve yerel yönetimler arasında değişen güç ilişkileri, büyükşehir belediye sistemi, belediye meclisleri, yerel yönetişim mekanizmaları gibi temalarsa, kentsel siyasetin kurumsal mimarisini çalışanlar tarafından ele alınır. Bu literatürde de kurumları, formel yapılarının ötesinde enformel ilişki ağları, normlar, güç ilişkileri ve tarihsel arka planıyla ele alan çalışmalar zayıf kalmıştır. Bu makale, Türkiye’deki kentsel siyaset literatürünü, geç sanayileşmiş ülkelerle ilgili politik ekonomi yönelimli güncel araştırmaları ve Türkiye’de gecekondulaşma çalışmalarının mirasını göz önünde bulundurarak tartışmaktadır.
7
:
Mustafa Kemâl Paşa’nın Halkçılık Programı
Serdar ŞAHİNKAYA
1923 Cumhuriyet Devriminin sosyal yönünü belirleyen “Halkçılık” meselesinin yeniden incelenerek hatırlanması, daha iyi anlaşılması ve belki de 21. yüzyıla taşınması gayretlerini çok değerli bulmaktayım. 2003-2007 döneminde T.C. Cumhurbaşkanlığı Ekonomi ve Uluslararası İlişkiler Çalışma Grubu üyeliği görevim sırasında Çankaya Köşkü’ndeki Cumhurbaşkanlığı Atatürk Arşivi’nden Halkçılık Programının orijinal metni ve daktilo edilmiş transkripsiyonundan birer kopya edinmiştim. Memleket Siyaset Yönetim Dergisi “Halkçılık” temalı bir özel sayı/dosya çağrısına çıkınca elimdeki bu metni, meraklıları ile paylaşmanın sırasıdır diye düşündüm. Sayı editörlerinden Doç. Dr. Deniz Yıldırım’ın da görüşünü aldıktan sonra bu kısa notla birlikte ilgili metinleri takdim ediyorum. Metnin transkripsiyonunu, alanında nerede ise tek yapıt olan İsmail Arar’ın Atatürk’ün Halkçılık Programı’ndaki metin ile birebir karşılaştırdım2. Saptadığım küçük farklılıklar nedeniyle de emin olmak için ODTÜ Tarih Bölümü Araştırma Görevlisi Sayın Canan Halaçoğlu’ndan destek aldım3. Canan Hocam, bendeki transkripsiyon metninde 13 adet imla hatasına işaret ederek, düzeltmelerde bulundu. Kendisine buradan da bir kere daha şükranlarımı sunuyorum. Bu bağlamda düzeltmeleri içeren transkripsiyon metni, tarafımdan yeniden Word ile yazıldı. Doğal olarak son halde varsa yazım hatalarının kusuru tamamıyla bana aittir. Evet, Mustafa Kemâl Paşa diyor ki; “Bilmünasebe arzetmiştim ki, ilk Teşkilâtı Esasiye Kanunumuza menşe teşkil eden 13 Eylûl 1920 tarihli bir programı Meclise takdim etmiştim. (…) Siyasî, içtimaî, idari, askerî noktai nazarları telhis ve teşkilâtı idariye hakkındaki mukarreratı ihtiva eden bu program Meclisin 18 Eylûl 1920 günkü içtimaında okunup, bu tarihten dört ay geçtikten sonra takarrür eden ilk Teşkilâtı Esasiye Kanunu, bu programdan çıkmıştır” (Arar, 1963: 7 – 11)
8
:
Tüm Sayı
Memleket Siyaset Yönetim
İşbu sitenin tüm hakları saklıdır. Site içerisindeki dökümanlar izinsiz ve kaynak gösterilmeden kullanılamaz. © 2015
Web Tasarım